PIF-bijeenkomst: Duurzaam fysiek werk in de ambulancezorg

De deuren van de ambulances gingen wagenwijd open voor de bezoekers van de Pay it Forward (PIF) bijeenkomst over fysiek werk in de ambulancezorg op dinsdag 19 maart in Den Haag. Anne-Marie de Jong van Witte Kruis Haaglanden en David Beernink van Ambulancezorg Groningen lieten hier zien hoe zij de ambulancemedewerkers ‘fit for care’ maken en houden.

Veel avond- en nachtwerk, het gewicht van de hulpmaterialen en patiënten die uit de meest onmogelijke posities moeten worden opgetild. Dat zijn enkele uitdagingen voor de ambulanceverpleegkundige. Je weet nooit wat je aantreft, dus bij elke melding moet standaard een spoedkoffer (ongeveer 8,5 kilo), een hartmonitor (ongeveer 12,5 kilo) en een zuurstoftas (ongeveer 4 kilo) mee. Patiënten kunnen in kleine, moeilijk begaanbare, ruimtes liggen. Denk aan iemand die onwel is geworden in de douche. Naast fysiek werk in de ambulancezorg is ook de mentale belasting groot. Je moet bijvoorbeeld kunnen omgaan met wisselende diensten, veel avond- en nachtwerk, de situatie waarin je de patiënt aantreft en hoe de omstanders zich gedragen.

Elektrische brancard maakt het werk lichter

David Beernink, verpleegkundige op de zorgambulance en Coördinator Welzijn bij Ambulancezorg Groningen, liet zien welke middelen er zijn om de patiënt ter plekke te stabiliseren en te vervoeren. De elektrische brancard is een innovatie die het fysiek werk in de ambulancezorg stukken lichter maakt. De brancard tilt de patiënt als het ware de ambulance in. Toch blijft aandacht nodig om voortdurend te trainen op de juiste houding en techniek bij het tillen. De patiënt moet immers nog wel op de brancard getild worden en tilhulpen zijn niet altijd ter plekke. Ook wordt nog gezocht naar een oplossing voor het rijden over bijvoorbeeld stoepen, gras en grind.

Ergocoaches: ideeën en feedback van de medewerkers

Anne-Marie de Jong is naast haar werk als ambulanceverpleegkundige ook medewerker Arbeidsomstandigheden en Duurzame Inzetbaarheid bij Witte Kruis. De regio Haaglanden heeft twee ergocoaches in dienst, Barry en Hilda. Zij vertelden o.a. over de aanschaf van nieuwe lumbaalsteunen om de zithouding in de ambulance te verbeteren. Initiatieven van medewerkers maken het verschil. Zo kwam iemand op het idee om de kinderkoffer als voorbeeld te gebruiken bij het opnieuw inrichten van de spoedkoffer. Resultaat: de koffer is nu 5 kilo lichter!

Fit for care

De ergocoaches draaien zelf ook hun diensten en kunnen zo tijdens het werk hun collega’s begeleiden. “Doe ik het goed, coach?” is een veel gehoorde kreet. Ook groeit het bewustzijn over gezonde voeding. De snoepautomaat is vervangen door een fruitschaal die twee keer in de week wordt bijgevuld. En collega’s delen recepten met elkaar, van eten wat je buiten de koelkast kunt bewaren. Zo wordt de verleiding minder groot om na de dienst een ‘vette snack’ te halen.

Fysiek werk in de ambulancezorg

Ook de 25 deelnemers kwamen in beweging tijdens deze PIF. Ruim een uur werd rondgelopen om te kijken in beide ambulances, het ‘skillslab’ en in de fitnessruimte. Zo hebben we zelf alle materialen opgetild en het verschil tussen de elektrische en ‘normale’ brancard kunnen ervaren. De fitnessruimte is het project van ergocoach Barry. Hij maakt o.a. trainingsschema’s zodat medewerkers voor of na hun dienst kunnen sporten en kan ze ook begeleiden bij het sporten. Om het bewustzijn van medewerkers op hun werkhouding te vergroten, laat hij een band zien die piept wanneer je met een bolle rug tilt.

Tijdens en na de rondleiding delen sprekers en deelnemers vragen, tips en ideeën. Witte Kruis en Ambulancezorg Groningen hebben in deze PIF laten zien dat duurzame inzetbaarheid vraagt om een brede aanpak. Voor de ambulancezorg richt die zich o.a. op aandacht voor fysieke én mentale belasting, gezond roosteren en samenwerking met andere hulpdiensten, huisartsenposten en ziekenhuizen.