Adviesblad ergonomie

Werkorganisatie

Met de organisatie van het werk, wordt de onderlinge verdeling van het werk bepaald: wordt één medewerker zwaar belast of wordt dit over een team verdeeld? In de procesinrichting, inrichting van de werkvloer en keuze van hulpmiddelen is bepaald hoeveel producten handmatig verplaatst moeten worden of welke handmatige bewerkingen plaats moeten vinden.

• Vermijd het opleggen van een vast werktempo, maar geef medewerkers de mogelijkheid om hun eigen werktempo te kiezen; vermijd normtijden of targets.
• Besteed ook aandacht aan de fysieke belasting en meer in het algemeen aan de veiligheid en gezondheid van werknemers die minder belast kunnen worden, bijvoorbeeld ouderen en vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven.

Efficiënte procesorganisatie

Veel van de fysieke belasting wordt bepaald door de manier waarop productieprocessen zijn georganiseerd. Hierin wordt bepaald welke taken door machines gedaan worden en welke door mensen. Door hier goed naar te kijken is zowel procesoptimalisatie mogelijk als het creëren van een gunstige fysieke belasting.

Tillen

Verdeel zware gewichten in kleinere lichtere pakketten of bakken of zorg ervoor dat de last met meerdere mensen wordt gedragen. Zorg dat er maximaal 23kg getild hoeft te worden.

• Incidenteel tillen: over het algemeen wordt 23kg als grenswaarde voor incidenteel veilig tillen aangehouden. Moeten mannen en vrouwen tillen, streef dan naar 20kg.
• Regelmatig tillen: Zorg dat gewichten dichtbij het lichaam getild kunnen worden en tussen knie en borsthoogte opgepakt en neergezet kunnen worden.
• Vaak tillen: Onderzoek de mogelijkheden van mechaniseren of automatiseren. Beoordeel zodra dat kan de situatie met de NIOSH methode.

Zorg ervoor dat de frequentie van tillen niet groter is dan 1 keer per 5 minuten; hoe hoger het gewicht des te kleiner de maximale frequentie.

Toeleveranciers en afnemers

Toeleveranciers en afnemers kunnen een grote invloed hebben op de fysieke belasting van uw medewerkers. Bijvoorbeeld door toelevering van producten in onhandige kratten of door afname te eisen in te zware of slecht hanteerbare verpakkingen. Ga met toeleveranciers en afnemers hierover in gesprek. Niet zelden kan een verandering in een groot deel van de keten een verbetering opleveren. Stem met toeleveranciers en afnemers af hoe materialen en producten het beste aangeleverd kunnen worden, zodat deze zo snel mogelijk en met zo weinig mogelijk fysieke belasting gehanteerd kunnen worden.

Interne logistiek

Een goede interne logistiek is een voorwaarde voor een gezonde fysieke belasting. Richt het werkproces zo in dat tussentijdse opslag zoveel mogelijk wordt voorkomen en dat transportafstanden zo kort mogelijk zijn. Verminder handmatig tillen en verplaatsen van materialen door transportbanden, takels of andere mechanische manieren van transport.

Mens en machine op de juiste plek

Mensen zijn flexibel inzetbaar, goed in situaties die creativiteit vragen en kunnen 'ongeveer-vragen' en complexe manipulaties aan. Machines en robots kunnen beter worden ingezet in repeterende handelingen en handelingen die veel kracht en/of precisie vragen.

Betrokken werknemers

Betrek werknemers bij verbeterprocessen en verandertrajecten, bijvoorbeeld bij implementatie van nieuwe technologie. Zij kennen de werkprocessen en eventuele knelpunten goed, en kunnen duidelijk aangeven wat nodig is om snel en efficiënt te werken. Daarnaast vergroot het de acceptatie van wijzigingen. Leid werknemers op om verantwoordelijkheid te nemen en geef ze de ruimte en middelen om verbeteringen aan te brengen in hun werk.

Gedrag op de werkvloer

Gedrag op de werkvloer wordt in grote mate bepaald door de manier waarop processen en de werkplek zijn ingericht. Als een medewerker vaak op en neer moet lopen met een last, is de kans groot dat meerdere dozen tegelijk worden getild of meerdere karren tegelijk worden getrokken. Of wanneer goederen herhaald vanaf kniehoogte of lager opgetild moeten worden, zullen maar weinig medewerkers bij het tillen door de knieën gaan. Probeer de processen en de werkvloer zo in te richten dat ze automatisch leiden tot het gewenste gedrag om schade aan het bewegingsapparaat te voorkomen.

Individuele verschillen

Mensen verschillen in capaciteiten, lichaamsafmetingen en productiesnelheid. Door hiermee rekening te houden kan iedereen optimaal presteren en verlaagt u het risico op klachten. Werkplekken die in hoogte aangepast kunnen worden, zorgen voor een betere werkhouding, werkprocessen die rekening houden met verschillen in productiesnelheid, verlagen de werkdruk en daarmee de spierspanning tijdens het werken. Door de benodigde spierkracht beperkt te houden, zijn meer personen inzetbaar zonder verhoogd risico op klachten. Verder kunt u door extra aanpassingen veel werkzaamheden toegankelijk maken voor mensen met fysieke of andere beperkingen. Een inclusieve werkvloer komt uw bedrijf ten goede.

Gunstige werkbelasting

Houd bij de keuze van de productietechniek en het werkproces rekening met wat dat betekent voor de fysieke belasting van de medewerkers: welke handmatige krachtuitoefeningen en ongunstige houdingen brengt deze met zich mee? Is het mogelijk om een keuze te maken die deze belasting optimaliseert?