Nieuwe factsheets bekend over fysieke arbeidsbelasting, beeldschermwerk en zitten tijdens het werk

TNO heeft 3 nieuwe factsheets uitgebracht over fysieke arbeidsbelasting, zitten tijdens het werk en beeldschermwerk. De factsheets presenteren de meest actuele cijfers, geven verdiepende analyses en benoemen maatregelen waarmee werkgevers en werknemers direct aan de slag kunnen om gezondheidsklachten door het werk te voorkomen.

Opvallend in 2025

Fysieke arbeidsbelasting, langdurig beeldschermwerk en te veel zitten blijven grote risico’s op de werkvloer. De nieuwste factsheets tonen opnieuw hoe vaak werknemers hiermee te maken hebben, én welke impact dit heeft op gezondheid, inzetbaarheid en verzuim. Want of het nu gaat om zwaar werk, eindeloze schermuren of simpelweg te veel zitten: de inzichten maken duidelijk dat gezond werken nog altijd volop aandacht vraagt. Digitalisering neemt toe, maar door werk slimmer in te richten, af te wisselen in houding en taken én passende maatregelen te nemen, kunnen werkgevers én werknemers veel gezondheidsklachten voorkomen. In elke factsheet lees je de actuele trends, maatregelen en oplossingen.

Factsheet Fysieke arbeidsbelasting

De factsheet Fysieke arbeidsbelasting [link naar factsheet] laat zien dat werknemers nog altijd veel te maken hebben met fysieke belasting op de werkvloer. Meer dan een derde (37%) doet fysiek belastend werk, zoals herhaalde bewegingen, kracht zetten of werken in ongemakkelijke houdingen. Vooral in sectoren als landbouw, vervoer en horeca komt dit vaak voor. De gevolgen zijn zichtbaar: 60% van de werknemers heeft klachten aan het bewegingsapparaat, bijvoorbeeld aan de rug, benen of heup.

Veel werkgerelateerd verzuim komt door fysieke belasting: bijna een kwart van alle werkgerelateerde verzuimdagen is het gevolg van klachten aan het bewegingsapparaat. En 23% hangt samen met lichamelijk zwaar werk. Werknemers met fysiek belastende taken verwachten bovendien minder lang gezond te kunnen doorwerken en geven vaker aan dat extra maatregelen nodig zijn.

Factsheet Beeldschermwerk

Steeds meer werknemers besteden een groot deel van hun werkdag achter een beeldscherm, zo blijkt uit de factsheet Beeldschermwerk [link naar factsheet]. 45% werkt dagelijks 6 uur of meer aan een beeldscherm, en 24% zelfs 8 uur of langer. Vooral in sectoren zoals de financiële dienstverlening, ICT en openbaar bestuur komt langdurig beeldschermwerk veel voor.

Langdurig beeldschermwerk brengt gezondheidsrisico’s met zich mee: van de werknemers die 6 uur of meer beeldschermwerk per dag doen, heeft 45% klachten aan armen, nek en schouders (KANS). Daar komt bij dat 13% van alle werkgerelateerde verzuimdagen toe te schrijven is aan langdurig beeldschermwerk en 6% aan KANS-klachten. De factsheet laat ook zien dat intensief beeldschermgebruik (meer dan 8 uur) tijdens de corona pandemie is gestegen, en daarna hoger is gebleven dan daarvoor.

Factsheet Zitten tijdens het werk

Uit de factsheet Zitten tijdens werk [link naar factsheet] blijkt dat 3,9 miljoen werknemers (48%) dagelijks 6 uur of langer zitten tijdens het werk. Werknemers zitten gemiddeld 8,7 uur per dag, waarvan 4,3 uur tijdens het werk. Nederland behoort daarmee tot de Europese koplopers in zitgedrag. De hoogste zittijd komt voor in sectoren als financiële dienstverlening, ICT en openbaar bestuur.

Hoewel de piek tijdens de coronaperiode is afgevlakt, ligt de zittijd nog steeds net zo hoog als voor de pandemie. Langdurig zitten verhoogt het risico op onder andere hart- en vaatziekten, diabetes type II en vroegtijdige sterfte. De noodzaak om zitgedrag te doorbreken blijft daarom onverminderd hoog.

Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden

Deze factsheets geven ook inzicht in de sectoren en beroepen waar de fysieke belasting het hoogst is, zodat daar gericht maatregelen genomen kunnen worden om risico’s door over- of onderbelasting omlaag te brengen. De factsheets zijn gebaseerd op cijfers uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (TNO/CBS), aangevuld met cijfers uit andere onderzoeken. De factsheets van voorgaande jaren vind je hier.