Tillen en Dragen Analyse (TILDA)
Wat is de Tillen en Dragen Analyse (TILDA)?
TILlen en Dragen Assessment (TILDA) is een instrument om de fysieke belasting te beoordelen die optreedt bij handmatige til- en draagtaken. TILDA is een zo nauwkeurig mogelijke praktische vertaling van de beoordelingsstappen uit de internationale norm NEN-ISO 11228-1:2021 “Ergonomie – Handmatig verplaatsen van lasten – Deel 1: Tillen, neerlaten en dragen.” Eén van de beoordelingsstappen is een enkelvoudige Niosh tiltaak beoordeling.
Voor tiltaken die binnen TILDA worden beoordeeld als “verhoogd risico op fysieke klachten”, wordt verwezen naar meer complexe expertbeoordelingsmethodes uit de NEN-ISO 11228-1:2021.
TILDA biedt inzicht in:
- mogelijke risico van til- en draagtaken op het ontstaan van lichamelijke klachten;
- factoren die bijdragen aan het risico, zoals tilfrequentie, houding en gewicht van de last;
- oplossingen om risico’s te verminderen of weg te nemen.
De resultaten zijn bruikbaar voor het opstellen van een plan van aanpak. De beoordeling gebeurt per taak en geldt voor de groep medewerkers die deze taak uitvoert. Het is geen beoordeling per individu, functie of werkdag. Belangrijk: als functies meerdere risicovolle taken per dag bevatten, raadpleeg dan een expert op het gebied van fysieke belasting.
Waarom TILDA inzetten?
Handmatig tillen en dragen vraagt veel van het lichaam, vooral van rug en schouders. Zware lasten, frequente til- en draaghandelingen en/of ongunstige taakkenmerken, zoals pak- en plaatshoogte en horizontale afstand tussen de last en het lichaam, kunnen leiden tot overbelasting en daardoor tot fysieke klachten. Het is daarom belangrijk om goed zicht te hebben op deze factoren en die waar nodig aan te passen. Denk hierbij, afhankelijk van de context, aan het beperken van het gewicht van de last, verbeteren van taakkenmerken, of indien mogelijk, het inzetten van hulpmiddelen.
Volgens de Arbowet moeten werkgevers risico’s van tillen en dragen opnemen in hun Risico-Inventarisatie en Evaluatie en in het geval van een hoog risico in het Plan van Aanpak. Als fysieke belasting alleen globaal in de RI&E opgenomen is, kan met TILDA een meer gedetailleerde analyse worden uitgevoerd.
Voor welke situaties is TILDA bedoeld?
TILDA is ontwikkeld voor het beoordelen van handmatige til- en draagtaken, waarin géén gebruik wordt gemaakt van tilhulpmiddelen of exoskeletten. Het dekt géén situaties waarin objecten langdurig worden vastgehouden zonder verplaatsing.
De methode is geschikt voor volwassen medewerkers van 18–67 jaar, in alle sectoren en branches.
Voorbeelden van til- en draagtaken zijn:
- het handmatig tillen en dragen van producten en dozen in magazijnen;
- het tillen van materialen op bouwplaatsen;
- het tillen van producten of gereedschap in productieomgevingen.
Wie kan TILDA gebruiken?
TILDA is bedoeld voor iedereen die verantwoordelijk is voor arbeidsomstandigheden, zoals preventiemedewerkers, arbocoördinatoren, HRM-ers of – in kleinere bedrijven – de directeur zelf. De methode vereist geen specifieke voorkennis. Ook arbodeskundigen, ergonomen, arbeidshygiënisten en veiligheidskundigen kunnen het instrument gebruiken.
Hoe werkt TILDA?
Voor de risicobeoordeling doorloop je een stappenplan met vragen. Voor het beantwoorden van de vragen heb je de volgende informatie nodig over de werksituatie tijdens tillen en/of dragen:
- gewichten van de lasten;
- gemiddelde frequentie van til- en draaghandelingen;
- pak- en plaatslocaties, hoogte en horizontale afstand tot het lichaam;
- lichaamshoudingen tijdens het pakken, plaatsen en dragen (rompdraaiïng);
- kenmerken van de werkomgeving (klimaat, ondergrond, beperkte bewegingsruimte);
- kenmerken van de last (grootte, stabiliteit, koppeling);
- tillen met één hand en/of met meerdere personen.
Tips vooraf:
- doorloop TILDA voordat je gegevens gaat verzamelen, zodat je weet welke vragen gesteld worden;
- probeer inzicht te krijgen in variatie in lastgewichten en taakkenmerken door bij verschillende medewerkers en op verschillende dagen gegevens te verzamelen;
- voer een beoordeling eventueel, en zeker de eerste keer, met z’n tweeën uit om over de antwoorden te kunnen overleggen;
- betrek de betreffende medewerkers bij het beantwoorden van de vragen. Dit leidt over het algemeen tot een beter resultaat.
Dankwoord
TILDA is ontwikkeld door TNO in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en in samenwerking met een expertgroep.